Vân Khanh 
Sa sút trí tuệ không phải là một bệnh, nó là một hội chứng lâm sàng do tổn thương não. Biểu hiện đặc trưng là sự suy giảm trong các lĩnh vực nhận thức như trí nhớ, sự chú ý, định hướng, ngôn ngữ, trí thông minh, lý luận, chức năng điều hành và khả năng thực hiện các nhiệm vụ tuần tự. Ngoài ra, sa sút trí tuệ có thể gặp ở nhiều bệnh khác nhau, trong đó phổ biến nhất là bệnh Alzheimer – bệnh này chiếm tỷ lệ 60% – 80% tổng số bệnh nhân sa sút trí tuệ.
Alzheimer là một bệnh mất trí nhớ tiến triển thường xảy ra ở những người lớn tuổi. Bệnh do thoái hóa não nguyên phát, không rõ nguyên nhân, không có phương pháp điều trị triệt để. Tuy nhiên, chúng ta có thể ngăn ngừa căn bệnh này. Vậy làm thế nào để ngăn ngừa bệnh Alzheimer gây suy giảm trí nhớ ở người già?Hiện Việt Nam là một trong 10 quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới, kéo theo gánh nặng bệnh tật có sự dịch chuyển. Alzheimer là một trong những căn bệnh điển hình mà người cao tuổi ở Việt Nam thường mắc phải.
Mục lục
Nguyên nhân dẫn đến Alzheimer
Các nhà khoa học xác định rằng Alzheimer là một bệnh lý hết sức phức tạp và chịu ảnh hưởng của rất nhiều yếu tố khác nhau, trong đó có yếu tố di truyền và khoảng 0,1% là do di truyền gene trội, thường bắt đầu mắc bệnh trước tuổi 65… Cũng có ý kiến cho rằng yếu tố môi trường cũng có thể ảnh hưởng đến sự xuất hiện Alzheimer, bởi vì người ta đã phát hiện ở một số bệnh nhân Alzheimer có lắng đọng nhôm trong não.
Tuy vậy, thống kê cho thấy đa số các trường hợp bị bệnh Alzheimer đều là ngẫu nhiên. Ngày nay, các nhà nghiên cứu về thần kinh học cho rằng. Sự xuất hiện bệnh Alzheimer là do mất dần nơron và synap thần kinh trong vỏ não và một số vùng dưới vỏ não. Sự mất dần các tổ chức thần kinh trung ương này sẽ dẫn đến thoái hóa thùy thái dương; thùy đỉnh, một phần của thùy trán và hồi đai dẫn đến suy giảm trí nhớ không hồi phục. Như vậy, Alzheimer là một bệnh thoái hóa não nguyên phát, căn nguyên chưa rõ ràng. Biểu hiện lâm sàng bằng trạng thái mất trí tiến triển, không phục hồi. Thường khởi phát chủ yếu ở người cao tuổi (ở tuổi trên 65).
Phương pháp phòng chống Alzheimer ở người cao tuổi
Kích thích trí não
Những người luôn cố gắng ghi nhớ và hoạt động não bộ sẽ ít có nguy cơ mất trí hơn, bạn có thể thực hiện như sau:
- Đọc sách báo thường xuyên.
- Chơi đố chữ hay những trò chơi trí tuệ.
- Ghi chép lại các hoạt động trong ngày.
- Hãy thử học 1 môn ngoại ngữ mới.
Tập thể dục thường xuyên
- Tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ 30-60 phút mỗi ngày, đi bơi, nâng tạ, các bài tập phối hợp cân bằng.
- Tập thể dục nhẹ nhàng giúp tăng khả năng kết nối các mạch máu trong não. Và kích thích phát triển khả năng nhận thức.
Giao tiếp xã hội
- Tham gia 1 nhóm xã hội hoặc 1 lớp học về chủ đề mà bạn quan tâm.
- Tham gia các hoạt động tình nguyện.
- Gặp gỡ bạn bè, hàng xóm của bạn.
- Đi ra ngoài thường xuyên hơn (xem phim, công viên, cà phê,…)
Cải thiện chế độ ăn uống
- Giảm đường: Hạn chế đường và carbohydrat như: bột mì trắng, mì ống, gạo trắng hoặc bất cứ thứ gì có đường.
- Tránh các loại dầu hydro hóa: chất béo trans có thể gây viêm và tạo ra các gốc tự do có hại cho não. Vì vậy, cố gắng giảm tiêu thụ thức ăn nhanh và thực phẩm đóng gói sẵn.
- Tiêu thụ nhiều omega 3: DHA trong các axit béo omega 3 có thể giúp ngăn ngừa Alzheimer và mất trí nhớ bằng cách giảm các mảng beta-amyloid.
- Chế độ ăn giàu vitamin B12 và axit folic, vì chúng là các vitamin chịu trách nhiệm hình thành DNA và duy trì các tế bào thần kinh khỏe mạnh.
- Tăng cường trà xanh, bổ sung vitamin E (có nhiều trong đậu tương, giá, vừng, lạc, hạt hướng dương…)
Ngủ đủ giấc
- Chất lượng giấc ngủ kém tương đương với mức beta-amyloid cao hơn (1 loại protein làm tắc nghẽn não giúp ngăn ngừa giấc ngủ sâu).
- Thiếu ngủ ảnh hưởng đến suy nghĩ và tâm trạng của bạn. Có nhiều nguy cơ phát triển bệnh Alzheimer hơn.
Nếu bạn bị mất ngủ, hãy điều chỉnh theo các gợi ý sau:
- Tránh ngủ nhiều vào buổi trưa, vì nó có thể làm mất ngủ buổi tối.
- Thư giãn buổi tối: 1-2 giờ trước khi ngủ là khung thời gian lí tưởng để chuẩn bị tinh thần cho não bộ:
- Tắt phần lớn đèn trong phòng và nằm thư giãn.
- Tắm cũng là 1 cách thư giãn.
- Đọc 1 cuốn sách nhẹ nhàng.
- Tạo 1 lịch trình ngủ và duy trì nó: cố gắng tạo 1 nhịp sinh học tự nhiên bằng cách đi ngủ. Và thức dậy vào 1 thời điểm nhất định và đều đặn mỗi ngày.
Kiểm soát căng thẳng
- Khi stress tăng cao, cơ thể bài tiết quá nhiều cortisol làm teo vùng hải mã của não, nơi đảm nhận việc xử lí trí nhớ và giúp não phát triển.
- Do đó, khi có quá nhiều stress, não sẽ trở nên rối loạn và làm trí nhớ suy giảm.
Nguồn: Benhvien115.com.vn
About Author
